Fè jwèt gen yon kokenchenn enpòtans nan devlopman timoun. Syantifikman palan, jwe pa sèlman gen benefis fizik, men tou li ofri anpil byenfè emosyonèl, kognitif ak sosyal. Chanjman nan sosyete aktyèl la bay gwo kè sote 😳 sou lwazi timoun nou yo. Tan yo te konn pase ap jwe deyò ap diminye, sa vin lakoz timoun yo vin pi solitè epi dekonekte ak mond natirèl la. Nan atik anvan yo, nou te site yon pakèt kalte jwèt ki te konn fèt epòk pase yo. Koulye a n ap konkli pasyèlman sou jwèt yo pandan ke n ap analize tout avantaj ak enkonvényan jwèt timoun tan lontan yo te bay konparativman ak pastan oswa disktraksyon timoun jounen jodi yo. N ap analize tout enpòtans diferan tip jwèt sa yo genyen sou timoum, toutpandan n ap konsidere 2 pwen aprè yo ki enpòtan anpil:
- I- Apwòch syantifik sou byenfè jwèt timoun yo te konn fè nan tan lontan yo, epi
- II- Konparezon ak jwèt elektwonik modèn yo.
I – Apwòch syantifik sou byenfè jwèt timoun yo te konn fè nan tan lontan yo
Anpil aktivite moun ap mennen konn pote bon bagay oswa move bagay nan lavi l. Youn nan fason yo verifye sa se lè yo etidye rezilta bagay sa pote sou plan syantifik. Ann gade 2 bagay nou ka di byenfè kalte jwèt timoun nan tan lontan yo te pote epi kontinye pote nan lavi moun: entèraksyon youn lòt oswa tèt ansanm epi devloplman fizik ak entèlektyèl. Ann f’on ti pale sou chak pwen aspè sa yo.
Jwèt ki ankouraje tèt ansanm, entèraksyon kolektif ak espri dekip
Majorite jwèt yo te konn fè nan èpòk tan lontan yo te egzije yon entèraksyon kolektif. Sa vle di yon timoun te souvan bezwen yon lòt timoun pou aplike epi jwi byenfè jwèt sa yo. Sa ka gen ladan l kèlkeswa kategori jwèt la, tankou: jwèt ki jwe atè ak men, divètisman ki fèt ak yon jwèt nan men, distraksyon ki gen anpil deplasman, pastan ant bon zanmi, lwazi ki gen kontak men ak men, jwèt ki fèt ak pawòl, elatriye.
Devlopman kalte jwèt ki gen rapò kolektif sa yo te rezilta lavi sosyal nan tèt ansanm ki te genyen. Epi yo te pèmèt timoun yo kenbe amoni sa a e grandi nan viv ansanm nan tou. Se pa paske timoun pa t konn fache youn ak lòt. Okontrè, yo te pi souvan jwenn okazyon pou yo fache. Men la a ankò, selon tranch laj yo, yo te konn itilize yon senbòl ki di youn fache ak lòt. Pa egzanp, lè yo kwaze orikilè (ti dwèt ki pipiti a) youn ak pa lòt, sa vle di: “M fache avè w.” 😒 Men lè pou yo rebyen, yo kwaze dwèt endèks yo (dwèt ki vin apre lepous la) youn ak pa lòt, sa vle di: “M byen avè w!”😁
Sa pa vle di tou pa t gen jwèt nou ka konsidere kòm divètisman pèsonèl, endividyèl oswa solitè. Si nou pran yon seri de jwèt tankou: woule sèk, jwe ralba ak fè machin se lwazi timoun ka fè poukont yo. Men devlopman sosyal viv ansanm nan te tèlman gen fòs, li te pi fasil pou jwenn plizyè timoun ap kouri dèyè timoun k ap woule sèk la yon fason lè l pèdi, pou se kout pa yon lòt, oubyen chak timoun ak sèk pa yo ap fè kous sèk. E se menm bagay la pou lòt tip jwèt nou te pale yo tou, tankou jwe ralba. Li te difisil pou jwenn yon timoun ap jwe ralba san li pa gen kèk lòt ki te swa ap tann pou l fè tikout, swa ap fè koule ak ralba. Se pa nan jwèt sa yo sèlman.
Nou jwenn rapò sa tou nan lòt aktivite tou. Ti kote bagay la konn gate pafwa, pou sila ki te pi gran yo, kòm se te epòk lè ti gason ap file tifi, yo te konn renmen voye bèl lèt damou bay tifi a, lè yon tinèg fè anpil fot nan yon lèt li voye bay yon tifanm, sitou si ti nègès sa pa renmen tinonm nan, monchè oh! 🥺… tout tijèn k ap sote kòd, fè wonn, jwe marèl yo gentan konnen konbyen mak plim wouj ki nan lèt sa a. Se poutèt sa, anpil ti gason te pito bay yon lòt ki pi fò ekri yon lèt damou pou li. (N ap retounen sou koze sa a lè n ap pale sou kilti). Ann gade kounye a lòt tip byenfè nou ka tire nan jwèt yo.
Devlopman fizik ak entèlektyèl
Yon nan bagay ki garanti kwasans yon timon se mouvman. Kidonk, ou pa ka pale de devlopman fizik yon timoun san ou pa konsidere aktivite fizik li ap fè. Konsa, lè yon timoun nan yon anviwónman kote aktivite ki fè lwazi li gen anpil mouvman menm jan ak epòk sa yo, sa garanti devlopman timoun sa a. Timoun epòk pase yo te konn jwi sa anpil nan divès kalte jwèt yo te konn fè yo. Epi, se pa t yon bagay ki te konn fèt okazyonèlman, se te pito mànyè yo te konn viv. Sa ki fè sikolojikman devlopman kò yo te byen mache ak jwèt sa yo. Ann gade avantaj kèk jwèt te bay.
Pa egzanp, yon timoun k ap fè lago ki rive nan deli, k ap jwe boul, k ap fè kous, ap devlope yon kò espòtif 💪, k ap ede l nan sante l ak sou plan emosyonèl. Yon timoun k ap fè wonn tankou Lèzonyon vire fas e do, Louloup louloup, sote kòd ak yon dividal lòt ankò ap devlope bon kalte reflèks ak ekilib fizik. An jeneral, aprantisaj, konpreyansyon ak devlopman entèlijans vini pi fasil nan pratik. Anpil nan aktivite timoun dantan yo montre kijan yo te pwofitab entèlektyèlman pou yo. Epi rezilta yo parèt byen klè, malgre se pa t yon tan ki te ase devlope menm jan ak koulye a. Anpil ladan yo te nesesite kreyativite, sa vle di yon lespri kreyatif. Annou pran kèk egzanp.
- Atansyon nimewo en (1): se yon divètisman ki mande anpil kapasite fizik ak bon sans
- Fè kabwèt epi kondui l: pa gen dout ke yon timoun ki fè yon kabwèt sou wout pou l te vin yon mekanisyen. E lage yon kabwèt nan tèt yon mòn pou l t ap kouri desann te pwofitab pou l te fè timoun ki t ap kondui a devlope atitid yon chofè moto e menm devlope aptitid yon chofè machin.
- Fè ti machin an tòl ak bwat alimèt oswa ak po Juna; fabrike radyo ak vantilatè apati de yon ti motè granmoun pa t bezwen ankò; kreye fanal… bagay sa yo te fasilte kapasite kreyasyon evolye. Si n t ap analize plis, nou ta ka jwenn plis avantaj oswa byenfè nan jwèt sa yo.
Anbyans lwazi sa yo te favorab pou fè timoun yo vin yon ekip jeni! 👍👌 Alèkile, lemonn antye t ap mete chapo ba devan yo, si yo te jwenn ankadreman ki nèsesè. Majorite jwèt yo pa t ekspoze lespri timoun sa yo a bagay ki depase laj yo pou yo te al fè sa ki malonèt. Se te anpil divètisman ki te mete yo nan yon anviwónman ki te garanti syantifikman devlopman fizik e entèlektyèl yo epi favorize ràpò kolektif. Ann pale kounye a sou pastan nan epòk modèn nan.
II- Konparezon ak jwèt elektwonik modèn yo
Li pa t ap fè okenn sans pou yon moun ta panse tout fòm jwèt timoun nan tan pase yo t ap rete menm jan apreprè anviwon 40 lane apre. Piske moun yo ap evolye, li nòmal pou sa ki te konn fè distraksyon yo sibi yon chanjman tou. Epi, pa gen anyen mal nan sa si evolisyon sa yo pèmèt gen plezi yo oswa bon bagay nan lavi tinoun yo.
Jodi a, timoun plis jwenn divètisman nan bagay vi modèn. Se vre yo kontinye pran ti plezi nan kèk fason timoun tan pase yo te konn fè, men konsa tou yo mete anpil nan sa ki te fè distraksyon yo sou kote akoz devlopman teknolojik yo. Enfliyans teknoloji a fè yo mete sou kote anpil nan jwèt pase yo ki sitou te konn ankouraje aktivite kòporèl. Ann pale sou jwèt konsòl elektwonik ak jwèt sou entènèt.
Jwèt konsòl elektwonik
Li enpòtan pou konnen ke plizyè konsòl jwèt te deja aktif nan lòt peyi devlope yo, paregzanp: Odyssey de Magnavox, Atari, ki te vin pèdi plas li avèk rive Nitendo, te parèt sou mache depi lane 1972 e te kontinye fè kous yo jouk lane 1989, kote peyi soudevlope yo te kòmanse itilize yo.
Entènèt vin parèt
Entènèt vin bay timoun yo anpil anpil posibilite pou jwenn jwèt anliy. Sa ki lakoz yo ranplase yon pakèt nan divètisman tan pase yo ak fòm jwèt elektwonik apati kreyasyon yon pil ak yon pakèt lojisyèl enfòmatik pou jwèt. Nou ta ka pran paregzanp: Las Vegas, Dixit, Diamant, Santorini, Kingdomino, elatriye. Alèkile, yo plis jwe foutbòl, titato, kous, krapo, damye sou òdinatè. Men lè w ap gade yon timoun nan fòm jwèt sa yo, ou ka fè plizyè remak.
Annou gade kèk avantaj jwèt epòk kounye a ansanm ak kèk enkonvényan jwèt alèkile yo genyen tou.
Men kèk avantaj jwèt tan modèn yo bay:
- timoun yo jwenn distraksyon ki varye (tèlman gen anpil jwèt elektwonik ak anliy),
- ouvèti sou mache ekonomik entènasyonal la,
- yo ankouraje jèn yo devlope wo nivo entèlektyèl nan sa ki gen rapò ak teknoloji.
Se pa avantaj sèlman yo bay sèlman. Men yo kapab lakoz kèk enkonvényan tou. Pami yo nou ka site:
- Jwèt epòk modèn yo redui nan aktivite kòporèl yo,
- yo pwodwi adiksyon lakay jèn yo,
- epi yo dekouraje entèraksyon entèpènosnèl ak sosyal.
Ann f’on ti pale plis an detay sou avantaj ak enkonvényan yo.
Avantaj jwèt tan modèn yo
1) Yo bay distraksyon: Ou pa ka di lè timoun epòk koulye a ap jwe sou yon telefòn, li pa distrè li. Piske yo gen yon vas majorite de jwèt yo kapab chwazi, sa vin fè ke yo ka pase tout yon jounen ap jwe youn oswa yon plizyè nan jwèt sa yo. Lè yo bouke ak youn, yo ka pran yon lòt byen rapid. Non sèlman gen anpil distraksyon yo ka bay, men tou yo ka gen yon avantaj pratik yo: yo fè timoun yo abitye ak anpil tip lojisyèl modèn, sa ki tou prepare yo pou mache travay la.
2) Yo pèmèt kreyasyon anplwa: Sa se youn nan bon bagay jwèt modèn yo pote. Vin gen anpil pwofesyon ki pran nesans; anpil enjényè ak teknisyen jwenn bon anplwa. Pandan y ap jwe sou entènèt, yo ap bati anpil nan talan ak aptitid tecknik yo tou. Ann pran egzanp jwèt anliy ki pèmèt timoun yo abiye poupe oswa karaktè avata yo kreye yo. Sa ka ede yo vin kreyatif nan domèn fè desen. E gen timoun ki devlope talan sa a swa pou yo kreye jwèt, fè animasyon fim, swa pou fè desen pou maketing, logo, videyo, konsepsyon desen pou sit elatriye.
Kèk lòt avantaj ankò: 3) Yo pèmèt ouvèti yon mache entènasyonal kote anpil lajan ap bwase. Se pa youn ak de milyon dola envestisman ki fèt nan endistri jwèt pou kreye lojisyèl, pwodui aparèy, elatriye. 4) Yo egzije bonjan konsatrasyon: Byen obsève yon timoun k ap jwe sou youn nan aparèy jwèt nou sot site la yo, sou odinatè oswa telefòn, w ap wè aktivite sa yo mande yon nivo konsasyon ki pa piti. 5) Yo chita sou entelèk menm depase 90%: Jwèt modèn yo plis repoze sou aktivite entèlektyèl timoun k ap jwe yo a. Yon timoun k ap fe aktivite sa fè anpil efò entèlektyèl.
Kèk enkonvényan jwè tan modèn yo
1) Yo lakòz rediksyon aktivite kòporèl: sa vle di enfliyans yo nan lavi timoun yo lakòz aktivite kòporèl yo diminye, paske anpil ladan yo tou satisfè lè yo rete sou yon aparèy ap distrè yo. Yo plis jwe foutbòl elektwonik koulye pase foutbòt reyèl la ki pèmèt devlopman teknik kòporèl pandan entèlijans daksyon t ap alafwa devlope.
2) Yo pwodwi adiksyon: A wi. Timoun k ap jwe sou òdinatè souvan pèdi tèt yo, kote yo konn tèlman adikte ak jwèt sa yo, yo neglije lòt aspè enpòtan nan lavi yo. Tankou devwa yo, leson yo ta gen pou yo etidye, ijyèn yo. E sa ki pi rèd la, sa konn gen efè sou sante yo, kote yo vin obèz. Yo manje nenpòt bagay, sitou fridòdòy; bagay ki tou fèt, bagay dous ak soda. Si w ta konn yon jèn ki sou wout pou l rive nan nivo sa a, souple ankouraje l pou l mennen yon lavi ki ekilibre ki gen aktivite fizik ladan l.
3) Epi distraksyon ak pastan modèn yo ki sou òdinatè, oswa lòt sa moun itilize sou entènèt pa mwayen tablèt oswa telefòn entèlijan redui sou entèraksyon entèpènosnèl ak sosyal yo. Sa se rezilta lefètke timoun yo rete poukont yo. Kapab gen anpil lòt enkonvenyan ke nou pa pale nan sijè sa a. Pa egzanp: timoun yo konn imite move etadespri karaktè ki nan jwèt elektwonik yo: yo konn vyolan, yo konn itilize move langaj, yo konn menm vin gen mwens respè pou paran yo. Pètèt nou ka pale sou aspè sa yo nan yon lòt atik.
Ankouraje ekilib nan jwèt timoun yo
An rezime, li pa nòmal pou yon moun ta panse lavi yon timoun san yon anviwónman ki favorize li divèti l nan jwèt l ap fè. Jwèt fè pati de sa ki lesansyèl timoun bezwen pou devlopman kò l ak entèlijans li. Kikonk, san sa, se kòmsi se nan prizon li ye, e sa ap gen konsekans sou lavi l. Men konsa tou, li enpòtan anpil pou timoun yo pa adikte ak jwèt videyo yo. Espesyaliis yo konseye pou tan jwèt timoun yo sou videyo pa long yon fason pou yo pa pèdi tèt yo. Sa ki souvan fè move enpak sou etid yo nan lekòl.
Nou konnen pou enterè ak kèk byenfè jwèt sa yo charye, y ap kontinye devlope epi vin pi rafine, men timoun bezwen fè anpil jwèt ki ankouraje non sèlman devlopman entèlketyèl konsa tou devlopman kòporèl, sitou kalte jwèt ki garanti respè youn pou lòt pandan atmosfè viv ansanm sosyal la ap kontinye tabli.
Èske gen kèk lòt avantaj ak enkonvényan ou vle pataje ak nou anplis de sa nou sot site yo swa sou jwèt nan tan lontan yo oswa sou distraksyon epòk modèn nan? 💁 Souple pataje repons ou nan kòmantè. N ap byen kontan. Pa twò lontan, n ap pote yon lòt sijè pou ou nan ribrik sa. Si w te retwouve w nan atik sa a, pa ezite reyaji: 👍 Like, 🔔 Abòne epi ↗️ Pataje. Sa ap fè n plezi anpil anpil.
